- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
BARWNIKI NATURALNE
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- substancje, z których w prehistorii i
starożytności wyrabiano pigmenty (suche barwniki).
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Kolory prehistorycznych i starożytnych malowideł odzwierciedlają nie tylko symbolikę kulturową, ale świadczą również o ograniczonej ilości dostępnych barwników.
Najwcześniejsze pigmenty wykonywano z kolorowych wytworów natury
- biel z kredy, czerwienie, żółcienie i brązy z glinek: ochry i ugru.
Ciemne barwniki uzyskiwano z sadzy i węgla drzewnego. Jako spoiwa używano wosku, żywicy, tłuszczu i ptasich jaj.
W starożytnym Egipcie uzyskiwano spoiw syntetycznych, uzyskiwanych w wyniku reakcji chemicznej.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
PREHISTORIA
W epoce kamiennej malowano węglem drzewnym, ugrem czerwonym i żółtym.
 | ||
| Malowidło naścienne w jaskini Altmira.
Do wyrobu farby artysta użył naturalnych minerałów, takich jak ochra. Kolor nakładano na ścianę rękoma, patykami lub pędzlami z włosia.
OCHRA I UGIER
- glinki mineralne
|
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
STAROŻYTNOŚĆ
Egipcjanie rozcierali malachit, uzyskując w ten sposób zieleń.
 | ||
| Malowidło na sarkofagu - przykład polichromii - wielobarwnej ozdoby ścian. Nad mumią pochyla się bóg zmarłych Anubis z głową szakala.
MALACHIT
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
|
CYNOBER
 |
Cynober - ruda rtęci. Dawniej używany był jako naturalny czerwony barwnik.
W Ameryce często jest znajdowany w grobowcach królewskich.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
TRĄBIKI
 |
| Trąbiki |
Z muszli trąbików wyrabiano bardzo cenny i drogi barwnik - "purpurę tyryjską".
Kolor purpurowy był zarezerwowany jedynie dla cesarza i senatorów, a wszelki obnoszenie się z tym kolorem oznaczało zdradę. Barwnik ten osiągano z jadu rozkolców (Murex). Była to tzw. „purpura tyryjska” i była jedynym znanym źródłem intensywnej purpurowej barwy aż do XVI wieku (choć oczywiście próbowano ją na różne sposoby podrabiać), a zafarbowanie kilograma tkaniny wymagało, jak obliczono, odłowienia i „przerobienia” około 10 tysięcy ślimaków. Koszt prawdziwej purpury tyryjskiej do dziś jest zresztą gigantyczny – za 5 gramów barwnika trzeba zapłacić około 2000 złotych.
 |
| Purpura tyryjska |
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
WĘGIEL DRZEWNY
 |
| Węgiel drzewny |
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ULTRAMARYNA
 |
We wczesnym malarstwie włoskim dla artystów i fundatorów dzieł wielkie znaczenie miała cena barwników. Pozyskanie ultramaryny wiązało się ze żmudną obróbką lazurytu (znanego także pod nazwą lapis-lazuli) i sprowadzeniem barwnika z Afganistanu. Nazwano go oltramarine, co oznaczało "zza mórz". Cena tego barwnika była tak wysoka, że był zarezerwowany tylko dla najważniejszych postaci - Chrystusa i Marii Panny.
Obecnie ultramarynę pozyskuje się w laboratoryjnych warunkach. Syntetyczny pigment pozbawiony jest niebezpiecznych zanieczyszczeń.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ZADANIE
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
