-
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
-
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Renesans, którego nazwa pochodzi od słowa "odrodzenie" w języku francuskim (renaissance). Okres ten w historii kultury europejskiej określany jest jako „odrodzenie sztuk i nauk”. Epoka ta trwała od połowy XV do końca XVI wiek. Idea RENESANSU oparta jest na harmonii, symetrii i ładzie. W tym czasie nastąpił wielki powrót do zainteresowania antykiem.
Przekrój poprzeczny i rzut Villi Rotonda |
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Perspektywa
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
W renesansie malarze zaczęli stosować perspektywę zbieżną (linearna, centralna, geometryczna), gdzie przedmioty zmniejszają się w miarę oddalania od widza oraz występuje pozorna zbieżność linii biegnących od oka widza do przedmiotu.
Perspektywa linearna z wykreślonymi liniami, gdzie punktem zbiegu i zarazem najważniejszym elementem kompozycji jest Chrystus.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ARCHITEKTURA
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Kopuła projektu Filippa Brunelleschiego, Katedra Santa Maria Del Fiore we Florencji |
Ogromna kopuła o 50-metrowej średnicy wieńczy skrzyżowanie naw. Efektowna fasada została wykonana z wielokolorowych marmurów.
Ratusz w Zamościu, projektu Bernando Morando |
Na polecenie hetmana wielkiego koronnego Jana Zamojskiego architekt Bernando Morando zaprojektował miasto idealne - Zamość.
Villa Rotonda, projektu Andrea Palladio |
Ta późnorenesansowa budowla została zaprojektowana na planie kwadratu. Jest idealnie symetryczna, zwieńczona kopułą. Jej projekt został oparty na antycznych wzorcach.
Krużganki wawelskiego dziedzińca |
Łączyły poszczególne części zamku, spełniając funkcję klatki schodowej. Podczas uroczystości i turniejów, które odbywały się na dziedzińcu, dwór królewski przyglądał się im stąd.
Kopuła kaplicy Zygmuntowskiej |
Donato Bramante, Tempietto |
Jest to mała świątynka na planie centralnym o średnicy 4,5 metra. Otoczona jest dookoła kolumnami, na których spoczywa taras.
Sukiennice na krakowskim Rynku Głównym |
Nazwa pochodzi od sukna, którym głównie tam handlowano. Budynek jest zwieńczony bogatą w ozdoby polską attyką, czyli niskimi dekoracyjnymi ściankami.
Fasada i kopuła Bazyliki Świętego Piotra w Rzymie |
Tę wspaniałą budowlę wznoszono w latach 1506-1626, czyli 120 lat temu. Bazylika według tradycji stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku świętego Piotra. Jego grób znajduje się 7 metrów pod ołtarzem głównym.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
RZEŹBA
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Michał Anioł, Pieta watykańska, 1550-1553 |
Rzeźba odznacza się wyjątkową harmonią i pięknem. Przedstawia nieokazującą uczuć młodzieńczą Madonnę trzymającą na kolanach zmarłego Syna. Dzieło znajduje się w Bazylice Świętego Piotra w Rzymie. Pieta to rzeźbiarskie lub malarskie wyobrażenie Chrystusa trzymanego na kolanach przez Maryję.
Michał Anioł, Dawid, 1504 |
Jedno z najważniejszych dzieł renesansowych, wykonane z białego marmuru. Przedstawia Dawida tuż przed walką z biblijnym olbrzymem Goliatem. Podobno Michał Anioł, kiedy stanął przed marmurowym blokiem, wypowiedział słowa: "Widzę rzeźbę, teraz muszę odrzucić to, co zbędne".
Donatello, Dawid, 1430 |
Rzeźba jest wykonana z wypalonego brązu, co nadaje jej połysk. Nawiązuje do antyki rzymskiego, a świadczy o tym nakrycie głowy Dawida przypominające rzymski hełm. Biblijny bohater został przedstawiony po zwycięskiej walce z Goliatem.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
MALARSTWO
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Piero della Francesca, Portrety Montefeltrów, około 1445 |
W tle portretowanych profilami postaci widać pejzaż. W renesansie taki typ portretu był powszechny.
Masaccio, Grosz czynszowy, około 1425 |
Światło w obrazie nie jest rozproszone, jak bywało to wcześnie, ale pada z jednego określonego źródła.
Leonardo da Vinci, Święta Maria Samotrzecia, około 1534-1541 |
W sztuce dawnej "samotrzeć" definiowało każdą malarską kompozycję przedstawiającą trzy postaci, na przykład Najświętszą Marię Panną, jej matkę Annę i Dzieciątko. W swoim obrazie Leonardo da Vinci zastosował technikę sfumato (z włoskiego zadymiona), której był wynalazcą. Polega ona na subtelnym i łagodnym przesłonięciu kształtów i konturów postaci lekką mgłą.
Leonardo da Vinci, Ostatnia Wieczerza, 1495-1497 |
Fresk powstał w kościele w Mediolanie. Artysta użył nietypowej techniki i z tego powodu dzieło szybko zaczęło niszczeć. Widać wprowadzoną do malarstwa perspektywę zbieżną.
Rafael Santi, Madonna della Sedia, 1514 |
Obraz typu tondo (z włoskiego talerz, krąg), charakterystyczny dla sztuki renesansu. Santi wprowadza do swoich obrazów niezwykle pogodny i łagodny nastrój.
Michał Anioł, Sąd Ostateczny, 1534-1541 |
Fresk znajduje się w Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
SCENARIUSZ LEKCJI
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
LEKCJA 1
- wprowadzenie do epoki RENESANSU
- prezentacja multimedialna architektury, malarstwa i rzeźby
- notatka ze szkicem w zeszycie projektowym
- w domu dokonaj analizy porównawczej dwóch prac z epoki renesansu i współczesności np. MICHAŁ ANIOŁ, Mojżesz / ZOFIA KULIK, szmaciana kopia Mojżesza Michała Anioła
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
LEKCJA 2-4
PRACA ARTYSTYCZNA
Architektura inspirowane sztuką RENESANSU
- ocena za prace artystyczną wraz z zeszytem projektowym.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
WCZORAJ I DZIŚ
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Przyjrzyj się reprodukcji renesansowej rzeźby oraz jej współczesnego przetworzenia, wykonanego z usztywnionych, kolorowych tkanin.
Michał Anioł, Mojżesz |
Dzieło przedstawia postać Mojżesza, który na
swej głowie ma rogi. Była to jedna z sześciu postaci, które miały
wieńczyć grób papieża Juliusza II. Pierwotnie nagrobek miał znajdować się w Bazylice
Świętego Piotra mieszczącej się na Watykanie.
Rzeźba przedstawia postać
Mojżesza w pozycji siedzącej, który w prawej ręce trzyma tablice
Dekalogu a lewą dotyka długiej brody. Został on ukazany jako mędrzec
oraz myśliciel. Postać jest bardzo dynamiczna i posiada muskularne
ciało. Tunika stanowiąca jego ubiór jest wyrzeźbiona bardzo precyzyjnie
oddaje wiele szczegółów takich hak fałdy i zagniecenia. Głowa Mojżesza
zwrócona jest na lewą stronę. Jego twarz jest zamyślona, ale również
pełna żywości i niesamowitej głębi. Długa broda spada aż do pasa. Z
postaci emanuje dostojeństwo oraz powaga jak przystało na prawdziwego
wodza.
Posąg Mojżesza jest podsumowaniem całego pomnika planowane, ale nigdy w
pełni zrealizowany jako grobowca Juliusza II. Została ona przeznaczona
dla jednej z sześciu cyfr, które zwieńczone kolosalne grób. Starszy brat
proroków Sykstyńskiej, Mojżesza jest obrazem własnych aspiracji Michała
Anioła, a postać w słowach de Tolnay za ", trzęsącymi się z oburzenia,
po opanowaniu wybuch jego gniewu" .Powierzchnia Mojżesz został stracony
za drugiego projektu Michała Anioła do grobu Juliusza II.
Inspiracją do powstania pomnika była prawdopodobnie średniowieczna koncepcja człowieka jako mikrokosmosu, poprzez połączenie ze sobą alegorycznych elementów : broda sugeruje
płynącą wodę, dziko skręcone włosy - ogień, ciężkie szaty ziemię. W
idealnym sensie Mojżesz reprezentuje zarówno artystę jak i papieża,
dwie osobowości, które miały ze sobą coś wspólnego, co jest znane jako
"terribilità". Rzeźba stworzona dla drugiej kondygnacji grobu, gdzie pomnik miał być
widziany z dołu, lecz dzisiaj jest na poziomie oczu. (źródło: www.michalaniol.pl)
Zofia Kulik, szmaciana kopia Mojżesza Michała Anioła |
www.culture.pl
Co szczególnie zwraca uwagę w pracy Zofii Kulik?
Jak sądzisz, jaki komunikat może przekazywać tego typu dzieło?
ZADANIE
Narysuj białą kredką na czarnym brystolu świątynie Tempietto. W tle zastosuj akcent kolorystyczny nocnego nieba z obrazów Van Gogha.
Narysuj białą kredką na czarnym brystolu świątynie Tempietto. W tle zastosuj akcent kolorystyczny nocnego nieba z obrazów Van Gogha.
Narysuj kompozycję z zastosowaniem perspektywy centralnej. W tym celu na kartce formatu A4 wyznacz pole rysunkowe o wymiarach 21x15 cm. Powyżej połowy tej płaszczyzny wykreśl ołówkiem linię horyzontu. W miejscu jej styku z pionową osią symetrii pola rysunkowego wytycz punkt zbiegu kompozycji. Następnie na dolnym marginesie zaznacz w regularnych odtępach np.co 3 cm, kulka punktów i połącz je punktem zbiegu. Na prawym i lewym marginesie również wyznacz punkty w równych odstępach i połącz je z punktem zbiegu. Na powstałym układzie linii narysuj elementy zaplanowanej przez siebie kompozycji np.fragment ulicy czy budowle.
źródło:
Vincent Van Gogh, The Starry Night, 1889 |
http://www.operon.pl/
http://www.layers-of-learning.com/renaissance-art-cards/