wtorek, 12 kwietnia 2016

RENESANS. Kult sztuki antycznej



  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Renesans, którego nazwa pochodzi od słowa "odrodzenie" w języku francuskim   (renaissance). Okres ten w historii kultury europejskiej określany jest jako „odrodzenie sztuk i nauk”Epoka ta trwała od połowy XV do końca XVI wiek

Idea RENESANSU oparta jest na harmonii, symetrii i ładzie. W tym czasie nastąpił wielki powrót do zainteresowania antykiem.



Przekrój poprzeczny i rzut Villi Rotonda
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Perspektywa
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

W renesansie malarze zaczęli stosować perspektywę zbieżną (linearna, centralna, geometryczna), gdzie przedmioty zmniejszają się w miarę oddalania od widza oraz występuje pozorna zbieżność linii biegnących od oka widza do przedmiotu.


leonardo da vinci ostatnia wieczerza perspektywa linearna zbiezna


Perspektywa linearna z wykreślonymi liniami, gdzie punktem zbiegu i zarazem najważniejszym elementem kompozycji jest Chrystus.


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ARCHITEKTURA
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kopuła projektu Filippa Brunelleschiego, Katedra Santa Maria Del Fiore we Florencji

Ogromna kopuła o 50-metrowej średnicy wieńczy skrzyżowanie naw. Efektowna fasada została wykonana z wielokolorowych marmurów.



Ratusz w Zamościu, projektu Bernando Morando

Na polecenie hetmana wielkiego koronnego Jana Zamojskiego architekt Bernando Morando zaprojektował miasto idealne - Zamość.


EB Image
Villa Rotonda, projektu Andrea Palladio

Ta późnorenesansowa budowla została zaprojektowana na planie kwadratu. Jest idealnie symetryczna, zwieńczona kopułą. Jej projekt został oparty na antycznych wzorcach.


Krużganki wawelskiego dziedzińca

Łączyły poszczególne części zamku, spełniając funkcję klatki schodowej. Podczas uroczystości i turniejów, które odbywały się na dziedzińcu, dwór królewski przyglądał się im stąd.


Kopuła kaplicy Zygmuntowskiej


Donato Bramante, Tempietto

Jest to mała świątynka na planie centralnym o średnicy 4,5 metra. Otoczona jest dookoła kolumnami, na których spoczywa taras.


Sukiennice na krakowskim Rynku Głównym

Nazwa pochodzi od sukna, którym głównie tam handlowano. Budynek jest zwieńczony bogatą w ozdoby polską attyką, czyli niskimi dekoracyjnymi ściankami.


Widok ogólny bazyliki
Fasada i kopuła Bazyliki Świętego Piotra w Rzymie

Tę wspaniałą budowlę wznoszono w latach 1506-1626, czyli 120 lat temu. Bazylika według tradycji stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku świętego Piotra. Jego grób znajduje się 7 metrów pod ołtarzem głównym.


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
RZEŹBA
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Michelangelo's Pieta 5450 cropncleaned.jpg
Michał Anioł, Pieta watykańska, 1550-1553

Rzeźba odznacza się wyjątkową harmonią i pięknem. Przedstawia nieokazującą uczuć młodzieńczą Madonnę trzymającą na kolanach zmarłego Syna. Dzieło znajduje się w Bazylice Świętego Piotra w Rzymie. Pieta to rzeźbiarskie lub malarskie wyobrażenie Chrystusa trzymanego na kolanach przez Maryję.


Michelangelos David.jpg
Michał Anioł, Dawid, 1504

Jedno z najważniejszych dzieł renesansowych, wykonane z białego marmuru. Przedstawia Dawida tuż przed walką z biblijnym olbrzymem Goliatem. Podobno Michał Anioł, kiedy stanął przed marmurowym blokiem, wypowiedział słowa: "Widzę rzeźbę, teraz muszę odrzucić to, co zbędne".



Donatello, Dawid, 1430

Rzeźba jest wykonana z wypalonego brązu, co nadaje jej połysk. Nawiązuje do antyki rzymskiego, a świadczy o tym nakrycie głowy Dawida przypominające rzymski hełm. Biblijny bohater został przedstawiony po zwycięskiej walce z Goliatem.


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
MALARSTWO
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


Portrety Montefeltrów
Piero della FrancescaPortrety Montefeltrów, około 1445

W tle portretowanych profilami postaci widać pejzaż. W renesansie taki typ portretu był powszechny.



Grosz czynszowy
Masaccio, Grosz czynszowy, około 1425

Światło w obrazie nie jest rozproszone, jak bywało to wcześnie, ale pada z jednego określonego źródła. 



Dziewica z Dzieciątkiem i Św. Anną
Leonardo da Vinci, Święta Maria Samotrzecia, około 1534-1541

W sztuce dawnej "samotrzeć" definiowało każdą malarską kompozycję przedstawiającą trzy postaci, na przykład Najświętszą Marię Panną, jej matkę Annę i Dzieciątko. W swoim obrazie Leonardo da Vinci zastosował technikę sfumato (z włoskiego zadymiona), której był wynalazcą. Polega ona na subtelnym i łagodnym przesłonięciu kształtów i konturów postaci lekką mgłą.



Ostatnia Wieczerza
Leonardo da Vinci, Ostatnia Wieczerza, 1495-1497

Fresk powstał w kościele w Mediolanie. Artysta użył nietypowej techniki i z tego powodu dzieło szybko zaczęło niszczeć. Widać wprowadzoną do malarstwa perspektywę zbieżną.



Madonna della seggiola
Rafael Santi, Madonna della Sedia, 1514

Obraz typu tondo (z włoskiego talerz, krąg), charakterystyczny dla sztuki renesansu. Santi wprowadza do swoich obrazów niezwykle pogodny i łagodny nastrój.



Sąd Ostateczny
Michał Anioł, Sąd Ostateczny, 1534-1541

Fresk znajduje się w Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 
 SCENARIUSZ LEKCJI
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 


LEKCJA 1
  • wprowadzenie do epoki RENESANSU
  • prezentacja multimedialna architektury, malarstwa i rzeźby
  • notatka ze szkicem w zeszycie projektowym
  • w domu dokonaj analizy porównawczej dwóch prac z epoki renesansu i współczesności np. MICHAŁ ANIOŁ, Mojżesz  / ZOFIA KULIK, szmaciana kopia Mojżesza Michała Anioła 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

  LEKCJA 2-4

PRACA ARTYSTYCZNA

Architektura inspirowane sztuką RENESANSU
  
  • ocena za prace artystyczną wraz z zeszytem projektowym.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 
WCZORAJ I DZIŚ
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

Przyjrzyj się reprodukcji renesansowej rzeźby oraz jej współczesnego przetworzenia, wykonanego z usztywnionych, kolorowych tkanin. 

Ilustracja
Michał Anioł, Mojżesz
Dzieło przedstawia postać Mojżesza, który na swej głowie ma rogi. Była to jedna z sześciu postaci, które miały wieńczyć grób papieża Juliusza II. Pierwotnie nagrobek miał znajdować się w Bazylice Świętego Piotra mieszczącej się na Watykanie. 

Rzeźba przedstawia postać Mojżesza w pozycji siedzącej, który w prawej ręce trzyma tablice Dekalogu a lewą dotyka długiej brody. Został on ukazany jako mędrzec oraz myśliciel. Postać jest bardzo dynamiczna i posiada muskularne ciało. Tunika stanowiąca jego ubiór jest wyrzeźbiona bardzo precyzyjnie oddaje wiele szczegółów takich hak fałdy i zagniecenia. Głowa Mojżesza zwrócona jest na lewą stronę. Jego twarz jest zamyślona, ale również pełna żywości i niesamowitej głębi. Długa broda spada aż do pasa. Z postaci emanuje dostojeństwo oraz powaga jak przystało na prawdziwego wodza.


Posąg Mojżesza jest podsumowaniem całego pomnika planowane, ale nigdy w pełni zrealizowany jako grobowca Juliusza II. Została ona przeznaczona dla jednej z sześciu cyfr, które zwieńczone kolosalne grób. Starszy brat proroków Sykstyńskiej, Mojżesza jest obrazem własnych aspiracji Michała Anioła, a postać w słowach de Tolnay za ", trzęsącymi się z oburzenia, po opanowaniu wybuch jego gniewu" .Powierzchnia Mojżesz został stracony za drugiego projektu Michała Anioła do grobu Juliusza II. 

Inspiracją do powstania pomnika była prawdopodobnie średniowieczna koncepcja człowieka jako mikrokosmosu, poprzez połączenie ze sobą alegorycznych elementów : broda sugeruje płynącą wodę, dziko skręcone włosy - ogień, ciężkie szaty ziemię. W idealnym sensie Mojżesz reprezentuje zarówno artystę jak i papieża, dwie osobowości, które miały ze sobą  coś wspólnego, co jest znane jako "terribilità". Rzeźba stworzona dla drugiej kondygnacji grobu, gdzie pomnik miał być widziany z dołu, lecz dzisiaj jest na poziomie oczu.  (źródło: www.michalaniol.pl)

http://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2014/05/SZUM-20140521-22-36.jpg
Zofia Kulik, szmaciana kopia Mojżesza Michała Anioła

www.culture.pl
 
Co szczególnie zwraca uwagę w pracy Zofii Kulik?

Jak sądzisz, jaki komunikat może przekazywać tego typu dzieło? 


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

ZADANIE

Narysuj białą kredką na czarnym brystolu świątynie Tempietto. W tle zastosuj akcent kolorystyczny nocnego nieba z obrazów Van Gogha.



Narysuj kompozycję z zastosowaniem perspektywy centralnej. W tym celu na kartce formatu A4 wyznacz pole rysunkowe o wymiarach 21x15 cm. Powyżej połowy tej płaszczyzny wykreśl ołówkiem linię horyzontu. W miejscu jej styku z pionową osią symetrii pola rysunkowego wytycz punkt zbiegu kompozycji. Następnie na dolnym marginesie zaznacz w regularnych odtępach np.co 3 cm, kulka punktów i połącz je punktem zbiegu. Na prawym i lewym marginesie również wyznacz punkty w równych odstępach i połącz je z punktem zbiegu. Na powstałym układzie linii narysuj elementy zaplanowanej przez siebie kompozycji np.fragment ulicy czy budowle.

A painting of a scene at night with 11 swirly stars and a bright yellow crescent moon. In the background there are hills, in the middle ground there is a moonlit town with a church that has an elongated steeple, and in the foreground there is the dark green silhouette of a cypress tree.
Vincent Van Gogh, The Starry Night, 1889
źródło:
http://pl.wikipedia.org/
http://www.operon.pl/
http://www.layers-of-learning.com/renaissance-art-cards/